Ερχονται… άγιες μέρες, πέφτουν οι τόνοι

Βαρύνουσας σημασίας θα είναι η τακτική Διαρκής Ιερά Σύνοδος που ξεκινάει τη Δευτέρα, όχι μόνο για τον εκκλησιαστικό κόσμο, αλλά και για την κυβέρνηση.
Μετά την ολοκλήρωση των επαφών του υπουργού Παιδείας τόσο με την Ιεραρχία όσο και με τη βάση της Εκκλησίας, επικρατεί αισιοδοξία στην κυβέρνηση πως η κρίση που προέκυψε με την ανακοίνωση της συμφωνίας Τσίπρα – Ιερώνυμου δείχνει να ξεπερνιέται και πως είναι πια εφικτή η αναζήτηση μιας κοινά αποδεκτής λύσης στα θέματα που έχουν ανακύψει.
Ο κ. Γαβρόγλου έχει συναντηθεί με τον αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο, την αντιπροσωπεία της Εκκλησίας Κρήτης, τον Οικουμενικό Πατριάρχη και τα σωματεία των ιερέων.
«Στόχος της κυβέρνησης είναι να υπάρξει μια συμφωνία με την Εκκλησία χωρίς βιασύνη, μια συμφωνία που θα διασφαλίζει όλα τα μέρη και θα εξορθολογίζει τις σχέσεις Κράτους-Εκκλησίας», επανέλαβε ο υπουργός Παιδείας Κώστας Γαβρόγλου μετά τη συνάντηση που είχε την Τρίτη με το σωματείο των ιερέων της Αθήνας και της Κρήτης.
Επί δύο ώρες ο υπουργός Παιδείας, ο γενικός γραμματέας της κυβέρνησης, ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Παιδείας και ο γενικός γραμματέας Θρησκευμάτων συνομιλούσαν με τον Σύνδεσμο Ιερέων της Εκκλησίας της Κρήτης και τον Ιερό Σύνδεσμο Κληρικών Ελλάδος και οι δηλώσεις όλων των πλευρών έδειχναν πως η κρίση οδηγείται σε εκτόνωση.
Ο κ. Γαβρόγλου έχει δεσμευτεί ότι:
● Η κύρωση με νόμο της συμφωνίας σημαίνει ότι εάν θέλει κάποιος να την αλλάξει στο μέλλον, πρέπει να συμφωνούν και τα δύο μέλη.
● Η μισθοδοσία των ιερέων θα εξακολουθήσει να γίνεται από το Δημόσιο, καθώς θα δημιουργηθεί ένα ταμείο στο οποίο το κράτος θα δίνει κάθε χρόνο ποσό ίσο με τους μισθούς του κλήρου. Πρόσθεσε μάλιστα ότι «το να πληρώνεσαι από την Ενιαία Αρχή Πληρωμών δεν σου εξασφαλίζει τον χαρακτήρα του δημοσίου υπαλλήλου».
● Η κατοχύρωση που θα προέρχεται από την κύρωση αυτής της συμφωνίας είναι για τους ιερείς πολύ πιο έντονη απ’ ό,τι υπάρχει σήμερα ως προς τη μισθοδοσία.
● Στο Ταμείο Αξιοποίησης Εκκλησιαστικής Περιουσίας οι μητροπόλεις οικειοθελώς μπορούν να εντάξουν περιουσίες, το νομικό καθεστώς των οποίων δεν είναι διευκρινισμένο. Η καταγραφή της περιουσίας συνεχίζεται και ήδη έχουν ενταχθεί 23 μητροπόλεις.
Διαλόγου συνέχεια
Από την πλευρά τους, τα σωματεία των ιερέων της Αθήνας και της Κρήτης συμφώνησαν ότι… διαφωνούν με την κυβέρνηση, παραδέχτηκαν ωστόσο ότι ο διάλογος ήταν γόνιμος και πρέπει να συνεχιστεί – ρίχνοντας απολύτως τους τόνους σε σχέση με τις ουρανομήκεις δηλώσεις τους των πρώτων ημερών. Οι ιερείς επιμένουν να ζητούν να μην αλλάξει το νομικό καθεστώς και το νομοθετικό πλαίσιο για τη μισθοδοσία τους.
Η Διαρκής Ιερά Σύνοδος αναμένεται να ορίσει τριμελή επιτροπή, η οποία σε συνεργασία με τους νομικούς της κυβέρνησης θα διατρέξει το σύνολο της συμφωνίας. Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση θα δώσει στους ιερείς γραπτώς τις θέσεις της για τη μισθοδοσία, ενώ έχει ήδη προαναγγελθεί νέα συνάντηση του υπουργού Παιδείας με τα σωματεία των ιερέων για τις 21 του μήνα. Οπως έχει δηλώσει ο αρχιεπίσκοπος, «η επιτροπή θα αγκαλιάσει όλα τα προβλήματα προς όλες τις κατευθύνσεις» και σε αυτήν θα συμμετάσχουν και ιερείς, τεχνοκράτες και αρχιερείς. Η απόφαση της επιτροπής θα παραπεμφθεί στην Ιεραρχία και πάλι, η οποία θα πάρει τις τελικές αποφάσεις επί όλων των θεμάτων.
Οι θέσεις Ιερώνυμου
Το σύνολο της Ιεραρχίας, αλλά και οι ιερείς αναμένουν με ενδιαφέρον τον τρόπο που θα τοποθετηθεί ο αρχιεπίσκοπος τις επόμενες μέρες, ο οποίος έχει δηλώσει πως «εγώ θα μιλήσω τελευταίος κι όταν μιλήσω τελευταίος θα δείτε ότι όλος αυτός ο θόρυβος ήταν ένας θόρυβος-φούσκα».
Πάντως στην πρώτη δημόσια τοποθέτησή του μετά την έκτακτη συνεδρίαση της Συνόδου της Ιεραρχίας, όπου αντιμετώπισε για πρώτη φορά στη δεκαετή θητεία του ένα τόσο έντονο κύμα αμφισβήτησης, ο κ. Ιερώνυμος είχε δηλώσει: «Προβληματίζομαι, ναι. Για τους χειρισμούς μου. Αλλά είναι δυνατόν ποτέ σε ένα τόσο μεγάλο Σώμα να έχουν όλοι μια σύμπτωση απόψεων; Και αποκλείετε εσείς ότι υπάρχουν προσωπικές επιδιώξεις ή παράπονα ή άλλες σκέψεις;». Και είχε καταλήξει: «Πιστεύω στο έργο μου και αυτό μου δίνει δύναμη περισσότερο σήμερα».
Από την πλευρά του ο πρωθυπουργός, από το βήμα της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ, χαρακτήρισε ιστορικό πρώτο βήμα τη συμφωνία με τον προκαθήμενο της Ελλαδικής Εκκλησίας και δεσμεύτηκε: «Δεν θα κάνουμε πίσω, θα προχωρήσουμε, το έχει ανάγκη η Πολιτεία, το έχει ανάγκη η Εκκλησία, το έχει ανάγκη η κοινωνία».
Μιλώντας δε στον Ρώσο δημοσιογράφο Μικαΐλ Γκούσμαν -με αφορμή την επίσκεψή του στη Μόσχα- τόνισε με νόημα: «Οφείλω να πω ότι τα του κράτους τω κράτει, δηλαδή τα θέματα που αφορούν τις κρατικές σχέσεις αφορούν τις κυβερνήσεις, και τα της εκκλησίας την εκκλησία».
Παρέμβαση Παυλόπουλου
Στο θέμα έχει παρέμβει και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας -και μάλιστα επικαλούμενος την ιδιότητά του- για να δηλώσει την αντίθεσή του σε συνταγματικές αλλαγές στη σχέση Κράτους-Εκκλησίας:
«Αυτή η συμπόρευση και αυτή η κοινή δημιουργία σε κρίσιμες στιγμές και ιδίως σε χαλεπούς καιρούς αποτυπώνεται από τότε που υπήρξαν τα πρώτα ελληνικά Συντάγματα -μέσα στα Συντάγματά μας- έως σήμερα, και αποτυπώνεται όχι ως κανόνας δικαίου, όχι ως δέον γενέσθαι με την έννοια της κανονιστικής ρύθμισης, αλλά αποτυπώνεται ως ιστορική αλήθεια. Αυτό έχει μεγάλη σημασία, γιατί μπορείς να αλλάζεις κατά το δοκούν και σύμφωνα με τις διατάξεις του Συντάγματος τις διατάξεις εκείνες οι οποίες έχουν κανονιστικό περιεχόμενο, όμως δεν μπορείς να αλλάζεις διατάξεις οι οποίες αποτυπώνουν μια ιστορική αλήθεια, η οποία παραμένει πάντοτε χωρίς να έχει τίποτε αλλάξει. Και κατά τούτο -και ακριβώς επειδή αυτή η αλήθεια ισχύει και σήμερα- δεν δικαιολογείται η αναθεώρησή τους».