Μετά τη συμφωνία ο κλήρος έπιασε το… φραγγέλιο

Μπορεί και να ξανασκεφτόταν ο ευαγγελιστής Λουκάς τη φράση του που θεωρείται ότι συμπυκνώνει ευφυέστατα τη χριστιανική διδασκαλία, αν άκουγε χθες τον μητροπολίτη Αμβρόσιο. Ο μαθητής του Ιησού, που έγραψε το περίφημο «ο έχων δύο χιτώνας μεταδότω τω μη έχοντι και ο έχων βρώματα ομοίως ποιείτω», μάλλον θα έφριττε, αν άκουγε τον μητροπολίτη Καλαβρύτων να καλεί τους ιερείς να θυμηθούν τους… ήρωες του συμμοριτοπολέμου, τον πρόεδρο του Ιερού Συνδέσμου Κληρικών Ελλάδας να δηλώνει ότι οι ιερείς θα πολεμήσουν και τον αντιπρόεδρο να βάζει μπροστάρη του αγώνα… τον Παπαφλέσσα.

«Είμαστε στην Ελλάδα ή είμαστε σε ζούγκλα;», σχολίασε χθες, μετά το τέλος της κρίσιμης συνεδρίασης της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου, ο Αρχιεπίσκοπος. «Υπάρχει διαφορά: άλλο συμφωνία και άλλο πρόθεση να συμφωνήσουμε», τόνισε ο κ. Ιερώνυμος συμπληρώνοντας ότι «η Πολιτεία και η Εκκλησία δείξαμε διάθεση να λύσουμε προβλήματα που υπάρχουν εδώ και έναν αιώνα. Αυτό θέλουμε να κάνουμε, να υπάρξει μια συμφωνία. Πρέπει να πούμε στους ιερείς μας, διότι αυτοί ανησυχούν, πως ό,τι είναι να γίνει, θα το κάνουμε μαζί. Δεν θα καταλήξουμε σε ένα σημείο το οποίο δεν θα θέλουν οι ιερείς».

Νωρίτερα, ο Ιερός Σύνδεσμος Κληρικών Ελλάδος, που έχει 8.000 εγγεγραμμένους, προειδοποιούσε την ιεραρχία «με μαζικές και πρωτόγνωρες κινητοποιήσεις στην ελληνική Ιστορία» για να ακυρωθεί η «επαίσχυντη συμφωνία». Το σωματείο δηλώνει ότι οι ιερείς νιώθουν προδομένοι από όσους συμμετείχαν στις διαβουλεύσεις, ερήμην εφημέριων και του χριστεπωνύμου πληρώματος. Ο Σύνδεσμος καλεί σε ξεσηκωμό τους «απλούς παπάδες» και τον λαό «από την Κρήτη μέχρι τον Εβρο, από τα Επτάνησα μέχρι και τα Δωδεκάνησα» και προειδοποιούν ότι «σε κάθε δύσκολη εποχή της ελληνικής Ιστορίας, όποιος τα έβαλε με την Εκκλησία, ηττήθηκε κατά κράτος».

«Θα πολεμήσουμε να παραμείνει το σημερινό καθεστώς», δήλωσε στο protothema.gr ο πρόεδρος του Συνδέσμου. Τις επόμενες ημέρες, θα συνεδριάσει ο Ιερός Σύνδεσμος, προκειμένου να συντονιστούν οι δράσεις των κληρικών, και θα ζητήσει συνάντηση με τους πολιτικούς αρχηγούς. «Με αγώνες μπήκαμε στο ενιαίο μισθολόγιο, δεν μπορεί να μας πάρουν κεκτημένα δικαιώματα ο Αρχιεπίσκοπος και ο πρωθυπουργός, που συμφώνησαν χωρίς να ρωτήσουν κανέναν», δήλωσε ο πρωτοπρεσβύτερος π. Γεώργιος Σελλής.

Ο αντιπρόεδρος του συνδέσμου έστειλε μήνυμα στους βουλευτές που θα θελήσουν να ψηφίσουν τη συμφωνία ότι ο αριθμός των κληρικών και των οικογενειών τους ως ψηφοφόρων δεν είναι ευκαταφρόνητος. «Οι δικές μας αντιδράσεις δεν θα έχουν κουκούλες», δήλωσε ο αντιπρόεδρος του Συνδέσμου π. Γεώργιος Βαμβακίδης στον Ρ/Σ ΘΕΜΑ 104,6. «Θα υπάρξει καθολική αντίδραση και οι μητροπολίτες θα ακυρώσουν αυτήν την εξέλιξη. Αν δεν γίνει αυτό, οι αντιδράσεις θα είναι πολύ μεγάλες. Θα δουν τον Παπαφλέσσα και οι δικές μας αντιδράσεις δεν θα έχουν κουκούλες».

Η Ιερά Σύνοδος ωστόσο με την ανακοίνωσή της εκφράζει ικανοποίηση για στοιχεία της καταρχήν συμφωνίας κυβέρνησης – Εκκλησίας. Τις τελικές αποφάσεις, ως αρμόδιο Σώμα, θα λάβει η Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος, αλλά η Ιερά Σύνοδος αποτιμά θετικά ότι «ομολογείται από τον πρωθυπουργό ότι το ελληνικό Δημόσιο ανέλαβε τη μισθοδοσία του Κλήρου, ως αντάλλαγμα για την εκκλησιαστική περιουσία που απέκτησε» και ότι «στόχος είναι να ενισχυθεί η αυτονομία της Ελλαδικής Εκκλησίας έναντι του Ελληνικού Κράτους». Η ιεραρχία επιχειρεί να καθησυχάσει τους κληρικούς, σημειώνοντας πως θέτει ως βασική προϋπόθεση την προστασία και πλήρη διασφάλιση των δικαιωμάτων τους.

Οι ιεράρχες εκφράζουν την ικανοποίησή τους που «αναγνωρίζεται η προσφορά και ο ιστορικός ρόλος της Εκκλησίας στη γέννηση και διαμόρφωση της ταυτότητας του Ελληνικού Κράτους και του Λαού», που «η ύπαρξη της πίστης στην Ελλάδα είναι ένα fact (γεγονός) που δεν μπορεί να παραγραφεί» και που «η αποκαθήλωση των ιστορικών συμβόλων, του Σταυρού από την Ελληνική σημαία και από τα εθνικά μας σύμβολα, αποτελούν αστεία κωμικοτραγικά πράγματα». Η Ιερά Σύνοδος καλεί τον πολιτικό κόσμο «να συμβάλει καλοπροαίρετα στην προσπάθεια αμοιβαίας κατανόησης και σεβασμού στην παράδοσή μας» και εκφράζουν την ελπίδα ότι αυτό το πνεύμα θα επικρατήσει και κατά την επικείμενη διαδικασία αναθεώρησης του Συντάγματος.

Καλαβρύτων Αμβρόσιος:

Η Ορθοδοξία πουλήθηκε

Σε ξεσηκωμό καλεί τους ιερείς ο κ. Αμβρόσιος θυμίζοντάς τους τους «ήρωες και Μάρτυρες υπέρ Πίστεως και Πατρίδος κατά τη διάρκεια του Συμμοριτοπολέμου» και καταγγέλλοντας τον εμπαιγμό Τσίπρα, που -σημειώνει ο μητροπολίτης- με έμφαση δεν δέχθηκε την ευλογία της Εκκλησίας, αφού ούτε παντρεύτηκε ούτε βάφτισε τα παιδιά του. Ο μητροπολίτης Καλαβρύτων στο blog του καταγγέλλει ότι «η εκκλησιαστική περιουσία, όση μας έχει απομείνει, χάνεται κι’ αυτή» και ότι «ο Εφημεριακός Κλήρος “εξωπετάγεται” και ποδοπατείται! Πρόσωπα σαν τον κ. Καρανίκα μπορούν να εισπράττουν κάθε μήνα έναν παχυλό μισθό ως Στελέχη του Πρωθυπουργικού Επιτελείου, αλλά, δυστυχώς, ο Ελληνας παπάς, πετάγεται στα σκουπίδια!».

Πειραιώς Σεραφείμ:

Το έθνος δεν είναι θρησκευτικά ουδέτερο

Να συγκληθεί άμεσα η Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος ζήτησε ο κ. Σεραφείμ μιλώντας στον ΣΚΑΪ. «Εχω τοποθετηθεί και έχω αποδείξει με νομικά κείμενα ότι το κράτος συμβάλλει υπέρ των θρησκειών με το άρθρο 13 του Συντάγματος, που θεωρεί ότι η θρησκευτική ελευθερία είναι ένα ανθρώπινο δικαίωμα», ανέφερε μεταξύ άλλων ο μητροπολίτης Πειραιώς. «Γίνεται μία σύγχυση μεταξύ των εννοιών κράτους και έθνους. Το κράτος είναι θρησκευτικά ασφαλώς ουδέτερο, αλλά το έθνος δεν είναι, είναι ομόθρησκο, είναι κατά μεγάλη πλειοψηφία Ορθόδοξο».

Δημητριάδος Ιγνάτιος:

Η κυβέρνηση της Αριστεράς κάνει απολύσεις

«Το κοινό ανακοινωθέν πρωθυπουργού – Αρχιεπισκόπου συνιστά τη μεγαλύτερη και βιαιότερη αλλαγή εργασιακών σχέσεων στην ιστορία του ελληνικού κράτους», είπε ο μητροπολίτης Φθιώτιδος κ. Νικόλαος, μιλώντας στο Ραδιόφωνο «ΣΤΑΡ» Κεντρικής Ελλάδος. Υπάρχει και ένα ακόμα σημείο που εκπλήσσει δυσάρεστα όποιον πίστευε ότι μια κυβέρνηση της Αριστεράς θα επιδείκνυε ιδιαίτερη ευαισθησία σε θέματα εργασιακών δικαιωμάτων, εργασιακής ασφάλειας και, φυσικά, δεν θα συναινούσε σε απολύσεις.

Χωρίς καμία γνώση των ίδιων των άμεσα ενδιαφερομένων, αποφασίστηκε, μέσα σε λίγες ώρες, η μαζική απόλυσή τους από το Δημόσιο, ενώ το μελλοντικό καθεστώς εργασιακής τους απασχόλησης (ακόμα και η ίδια η επαναπρόσληψή τους στον νέο εργοδότη τους) είναι σκοτεινό και αβέβαιο, με την απώλεια επίσης εργασιακών και συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων να προβάλλει ως ένα πολύ πιθανό σενάριο. Οσοι χαίρονται για το γεγονός αυτό ή όσοι σκέφτονται ότι άδειασαν 10.000 του Δημοσίου, ας σκεφτούν πως ό,τι έγινε μια φορά, μπορεί να γίνει και δεύτερη. Παραδείγματος χάριν, ΝΠΔΔ είναι και οι Δήμοι, είναι και τα Πανεπιστήμια. Τώρα που βρέθηκε η διαδικασία και ο τρόπος, τι θα σταματήσει αύριο μια κυβέρνηση να επαναλάβει το ίδιο μοτίβο, απομονώνοντας μια κατηγορία εργαζομένων του Δημοσίου και οδηγώντας τη μαζικά σε ένα νέο εργασιακό καθεστώς;».

Ιωαννίνων Μάξιμος:

Είναι μια πάρα πολύ καλή συμφωνία

«Είναι μια πάρα πολύ καλή συμφωνία, η οποία, αν υλοποιηθεί με τις εκατέρωθεν δεσμεύσεις που πρέπει να υπάρχουν, δίνει πάρα πολλές δυνατότητες και στην Εκκλησία και στο Κράτος», τόνισε ο μητροπολίτης Ιωαννίνων Μάξιμος, στο «Πρακτορείο 104,9 FM». «Η αξιοποίηση κάποιων στοιχείων που σήμερα είναι ανενεργά θα δημιουργούσε έναν κύκλο εργασιών και κάποιον πλούτο, τον οποίο θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει και η Εκκλησία για το πνευματικό της έργο αλλά και η Πολιτεία για να ενισχύσει τα ταμεία της», δήλωσε. «Μέσα σ’ αυτόν υπάρχει βέβαια το όφελος του λαού, της κοινωνίας, γιατί καμιά αξιοποίηση δεν γίνεται χωρίς να εργαστούν άνθρωποι. Αυτό θα σήμαινε και κάποια ανάπτυξη, κάποιες θέσεις εργασίας, κάποια χρήματα που θα γίνονταν όφελος για ανθρώπους που τα χρειάζονται», συμπλήρωσε.

Ο μητροπολίτης Ιωαννίνων τόνισε: «Δεν θα ήταν δυνατόν εμείς να προδώσουμε τους κληρικούς μας, να προδώσουμε τους ιερείς μας, γιατί προδίδουμε τον εαυτό μας και την αποστολή μας».

Νέας Ιωνίας και Φιλαδελφείας Γαβριήλ:

Εξορθολογίζεται η σχέση Εκκλησίας και Πολιτείας

«Αυτό που γίνεται είναι να εξορθολογιστεί η σχέση Εκκλησίας και Πολιτείας αναφορικά με τη μισθοδοσία του κλήρου, ένας εξορθολογισμός ο οποίος δεν αλλάζει το status, όπως πολλοί φοβούνται», δήλωσε ο μητροπολίτης Γαβριήλ, τονίζοντας ότι «είναι σημαντικό που ο πρωθυπουργός της Ελλάδας -ένας πρωθυπουργός που εκ των πραγμάτων έχει μία διαφορετική ιδεολογία- αναγνωρίζει τον ιστορικό ρόλο της Εκκλησίας και τη συμβολή της».

Παράλληλα, ο κ.κ. Γαβριήλ εκτίμησε ότι «είναι φυσιολογικό, όταν δεν γνωρίζουμε κάτι, να υπάρχει ένας ενδοιασμός. Η μισθοδοσία του κλήρου, που εκ των πραγμάτων καλύπτεται από τον κρατικό προϋπολογισμό, να τοποθετηθεί σε διαφορετική βάση από αυτήν που γνωρίζουμε σήμερα. Και εμείς στην Ενιαία Αρχή Πληρωμών μπήκαμε, όπως και οι υπόλοιποι φορείς του Δημοσίου».

«Οταν η Εκκλησία διαχρονικά έχει προσφέρει στο κράτος το μεγαλύτερο κομμάτι της περιουσίας της και ταυτόχρονα υπάρχει ο μύθος της αμύθητης περιουσίας, όλα αυτά πρέπει να διαλευκανθούν. Ζούμε σε μία εποχή διαφάνειας, που πρέπει ο καθένας να ξέρει τι έχει και τι διαχειρίζεται και να καταλάβουμε ότι και οι κληρικοί μας είναι απαραίτητο να έχουν τα προς το ζην για να ζήσουν», πρόσθεσε.

Φθιώτιδος Νικόλαος:

Δεν έχω εμπιστοσύνη στην Πολιτεία

Ο μητροπολίτης Φθιώτιδος κ. Νικόλαος, μιλώντας στο Ραδιόφωνο «ΣΤΑΡ» Κεντρικής Ελλάδος, τόνισε ότι δεν πρόκειται για συμφωνία Εκκλησίας και Πολιτείας, αλλά για συμφωνία δύο ανδρών, του προέδρου της Ιεραρχίας και του πρωθυπουργού.

Για την εκκλησιαστική περιουσία, ο κ. Νικόλαος δήλωσε: «Ναι μεν θα χορηγεί η Εκκλησία ένα ποσόν, αλλά δεν έχω εμπιστοσύνη στην Πολιτεία. Κατά το παρελθόν, η Πολιτεία άρπαξε εκκλησιαστική περιουσία ή εδέχθη την δωρεά εκ μέρους της Εκκλησίας, για να δώσει σε πολυτέκνους, σε ακτήμονες, και τα φάγανε οι πολιτικάντηδες. Αυτά είναι λόγια του Μακαριωτάτου, τα οποία μας είπε στην Ιεραρχία».

Το Φανάρι δεν μίλησε ακόμη

Με μεγάλο ενδιαφέρον αναμένεται η αντίδραση του Φαναρίου, αφού στο Πατριαρχείο ανήκουν οι Μητροπόλεις των Νέων Χωρών (Ηπειρος, Μακεδονία, Θράκη και νησιά του Β. Αιγαίου), το Αγιον Ορος, τα Δωδεκάνησα και η Κρήτη. Σύμφωνα με τον ΣΚΑΪ, πηγές από το Φανάρι σημειώνουν πως το προηγούμενο διάστημα δεν υπήρξε καμία ενημέρωση ούτε από την Εκκλησία της Ελλάδος ούτε από την ελληνική κυβέρνηση για την επικείμενη συμφωνία. Σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα, κύκλοι από το Φανάρι επισημαίνουν ότι το Οικουμενικό Πατριαρχείο, όταν ενημερωθεί αρμοδίως και επισήμως για τις προθέσεις πολιτείας και Ελλαδικής Εκκλησίας, θα τις θέσει υπόψη της Συνόδου, στις 27 Νοεμβρίου, προκειμένου να τοποθετηθεί.

«Ο πρωθυπουργός πρώτος όφειλε να γνωρίζει ότι σε μείζονα εκκλησιαστικά ζητήματα, σαν αυτά που θίγει η συμφωνία, θα έπρεπε να διαβουλευθεί και με το Οικουμενικό Πατριαρχείο», υπογραμμίζει σε άρθρο του στην Καθημερινή ο Γιάννης Κτιστάκις, επίκουρος καθηγητής Νομικής Σχολής ΔΠΘ. «Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής έλαβε τη σύμφωνη γνώμη του Φαναρίου για την κατάρτιση και ψήφιση του Καταστατικού Χάρτη της Εκκλησίας της Ελλάδος το 1977. Αντί αυτού, ο πρωθυπουργός διαβουλεύτηκε μυστικά μόνον με τον Αρχιεπίσκοπο, ούτε καν με την Ιερά Σύνοδο, όπως προβλέπει το άρθρο 3 του Συντάγματος», τονίζει ο καθηγητής, που θεωρεί ελάττωμα τον «επιλεκτικό χαρακτήρα της διαβούλευσης, που προσκρούει στο ίδιο το Σύνταγμα».

Στάση αναμονής από την Εκκλησία της Κρήτης

ΚΡΗΤΗ. Του ΜΑΡΙΟΥ ΔΙΟΝΕΛΛΗ

«Μουδιασμένα» υποδέχτηκε τη συμφωνία Ιερώνυμου – Τσίπρα η αυτοκέφαλη Εκκλησία της Κρήτης, εκφράζοντας «συγκρατημένη» ενόχληση, καθώς δεν είχε καμία ενημέρωση για τις κυοφορούμενες εξελίξεις και προφανώς δεν ερωτήθηκε από την πλευρά της Εκκλησίας της Ελλάδος. Σε χθεσινή του δήλωση, ο αρχιεπίσκοπος Κρήτης Ειρηναίος άφησε σαφώς να εννοηθεί πως οι ιεράρχες της Κρήτης δεν είχαν την παραμικρή ενημέρωση, λέγοντας πως «Η Ιερά Επαρχιακή Σύνοδος της Εκκλησίας της Κρήτης βρισκόταν σε διήμερη Σύνοδο τη Δευτέρα και την Τρίτη, με διάφορα θέματα, χωρίς όμως ο διαχωρισμός Κράτους – Εκκλησίας να είναι ένα από αυτά».

Μιλώντας στο «Ράδιο Κρήτη», αρκέστηκε να επαναλάβει την πάγια θέση της Εκκλησίας της Κρήτης για τον χωρισμό Κράτους – Εκκλησίας: «Κράτος και Εκκλησία είμαστε ένα. Είμαστε ένας λαός. Αυτό θα πει Ελλάδα, όχι να χωριζόμαστε στα δύο. Δεν θέλουμε τον διχασμό. Η ιστορία μας, η παράδοσή μας, αυτό μας έχει διδάξει» ανέφερε, παραπέμποντας σε αναλυτικές ανακοινώσεις μετά την έκτακτη σύγκληση της Ιεράς Επαρχιακής Συνόδου Κρήτης που ορίστηκε για το μεσημέρι του Σαββάτου.

Πάντως, αρκετοί από τους 8 μητροπολίτες που περιλαμβάνονται στη σύνθεση της Επαρχιακής Συνόδου εκφράζονται, σε ιδιωτικό επίπεδο, αρνητικά για τη συμφωνία, μιλώντας για παραγκωνισμό της Κρήτης. Ειδικά ως προς το θέμα της μισθοδοσίας των κληρικών (περίπου 1.000 ιερείς σε όλο το νησί) προφανώς αναμένουν διευκρινίσεις ως προς το καθεστώς στο οποίο θα υπαχθούν, ενώ επιφυλακτική στάση κράτησε και ο πρόεδρος της Ενωσης Κληρικών Κρήτης, π. Ζαχαρίας Αδαμάκης, τονίζοντας πως θα ζητήσουν συναντήσεις με τους ιεράρχες του νησιού, ενώ έχουν επαφή και με τους κληρικούς της Ελλαδικής Εκκλησίας.

Σημαντικό επίσης ζήτημα είναι το αν θα υπαχθεί και η μεγάλη περιουσία της Εκκλησίας της Κρήτης στο Ταμείο Αξιοποίησης Εκκλησιαστικής Περιουσίας, θέμα για το οποίο επίσης αναμένονται διευκρινίσεις. Αξιοσημείωτη παράμετρος, που επηρεάζει την Εκκλησία της Κρήτης, είναι η στάση που θα κρατήσει το Οικουμενικό Πατριαρχείο, το οποίο επίσης εμφανίζεται αιφνιδιασμένο από τις εξελίξεις. Τυπικά οι μητροπόλεις της Κρήτης (όπως και των λεγόμενων «Νέων Χωρών», Δωδεκάνησα – Βόρεια Ελλάδα) υπάγονται απευθείας στο Οικουμενικό Πατριαρχείο και όχι στην Εκκλησία της Ελλάδος, μισθοδοτούμενοι πάντως από το ελληνικό Δημόσιο. Ζητούμενο παραμένει αν οι αποφάσεις Τσίπρα – Ιερώνυμου δεσμεύουν αυτομάτως και τις Νέες Χώρες ή αν πρέπει να υπάρξει ξεχωριστή συμφωνία με το Οικουμενικό Πατριαρχείο.