Πωλείται «παραθυράκι» στα capital controls μέσω Λουξεμβούργου
EUROKINISSI/ ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΝΤΑΡΙΝΗΣ
Τα capital controls ήρθαν για να μείνουν και μπορεί για τους περισσότερους από εμάς, που τα… capitals μας είναι από περιορισμένα έως ανύπαρκτα, το control να μη σημαίνει τίποτα, όμως κάποιοι που εξακολουθούν να βγάζουν χρήματα στην καθημαγμένη οικονομικά Ελλάδα ψάχνουν τρόπους να τα «σπάσουν».
Eναν τέτοιο τρόπο διαφημίζουν με το βαλιτσάκι τους ανά χείρας εμπορικοί αντιπρόσωποι που περιοδεύουν σε ταβέρνες, μπαρ και μικρομάγαζα, πουλώντας τους τη «μαγική κάρτα» που θα βγάλει το χρήμα χωρίς κανέναν έλεγχο στο Λουξεμβούργο.
Ο κύριος Μ. (τα πλήρη στοιχεία του στη διάθεση της εφημερίδας) έχει εστιατόριο σε τουριστικό θέρετρο της Αττικής. Ο αντιπρόσωπος της εταιρείας τον επισκέφτηκε πριν από λίγες μέρες κι αφού έφαγε καλά ως πελάτης, του μίλησε… εμπιστευτικά για τη «μεγάλη ευκαιρία».
Ο κ. Μ. με μόνο 240 ευρώ+ΦΠΑ θα αγόραζε το… έξυπνο μηχάνημα, με το οποίο θα μετέφερε τα χρήματα που θα πλήρωναν με κάρτες οι πελάτες του απευθείας στο Λουξεμβούργο. «Μου είπε ότι είναι απολύτως νόμιμο», διηγείται στην «Εφ.Συν.». «Θα έβγαζα έξω τις εισπράξεις της ημέρας με μια προμήθεια για την εταιρεία τους 1,99%. Τα χρήματα θα μεταφέρονταν πρώτα στο Λουξεμβούργο κι από εκεί θα μπορούσα να τα μεταφέρω σε όποια τράπεζα του εξωτερικού θέλω. Θα μου έβγαζαν και κάρτα για να κάνω αναλήψεις μέχρι 2.000 την ημέρα. Φοβήθηκα όμως».
Ηλεκτρονικό χρήμα
Η εν λόγω εταιρεία πουλάει τερματικά αποδοχής καρτών (POS). Οι συναλλαγές που γίνονται από τερματικά προϋποθέτουν την ύπαρξη της φυσικής παρουσίας του κατόχου της κάρτας.
Το τερματικό επικοινωνεί με το έξυπνο chip της κάρτας και ο κάτοχος της κάρτας καλείται να εισάγει το προσωπικό του PIN, προκειμένου να ολοκληρωθεί η συναλλαγή.
Λόγω της περιορισμένης κυκλοφορίας χρήματος στην αγορά, όλο και περισσότερα μαγαζιά και καταναλωτές χρησιμοποιούν πια κάρτες.
Μόνο που η συγκεκριμένη συναλλαγή έχει μια διαφορά, εφόσον η εταιρεία δηλώνει ότι συνεργάζεται όχι με ελληνική τράπεζα, αλλά με ξένη.
Διαβάζουμε στην ιστοσελίδα της: «Προσφέρει χρεωστικές και πιστωτικές μεταφορές χρημάτων, διεθνείς μεταφορές χρημάτων, έκδοση ηλεκτρονικού χρήματος και πρωτοποριακές υπηρεσίες πληρωμών διαμέσου φορητών συσκευών POS τεχνολογίας NFC […] Είναι ένα χρηματοπιστωτικό ίδρυμα νόμιμα εγγεγραμμένο στο Λουξεμβούργο την 17/08/2009, με έδρα το Λουξεμβούργο (λεωφόρος Royal 10, L-2449), αδειοδοτημένο ως ίδρυμα ηλεκτρονικού χρήματος […] Τελεί υπό την εποπτεία της αρμόδιας αρχής του Λουξεμβούργου, την επιτροπή εποπτείας χρηματοοικονομικού τομέα (CSSF – δείτε και εδώ) και είναι μέλος της ένωσης τραπεζιτών Λουξεμβούργου (ABBL) […] Είναι αδειοδοτημένος οργανισμός παροχής υπηρεσιών ηλεκτρονικού χρήματος και πληρωμών απευθείας σε όλες τις χώρες της Ε.Ε.».
Σύμφωνα με την εταιρεία, στο πακέτο περιλαμβάνεται δωρεάν λογαριασμός ηλεκτρονικού χρήματος με ΙΒΑΝ από βαθμολογημένη με ΑΑΑ οικονομία και δωρεάν προπληρωμένη επαγγελματική κάρτα.
Διαφημίζει επίσης ότι για την υπηρεσία δεν είναι αναγκαία η ύπαρξη άλλου τραπεζικού λογαριασμού και οι πελάτες έχουν άμεση πρόσβαση στα χρήματά τους μέσω της προπληρωμένης κάρτας που συμπεριλαμβάνεται στο πακέτο ή μπορούν να τα μεταφέρουν σχεδόν σε οποιαδήποτε τράπεζα στον κόσμο.
Μέσω e-banking
Η εταιρεία αναγράφει στο σάιτ της: «Τα χρήματά σας είναι διαθέσιμα 24 ώρες/365 μέρες και μπορείτε να τα κάνετε ανάληψη από τα ΑΤΜ ή να τα μεταφέρετε σε άλλο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα. Τα τερματικά συνδέονται μόνο με την … (η επωνυμία της εταιρείας). Μπορείτε όμως μέσα από το e-banking να μεταφέρετε τα χρήματά σας σε όποια τράπεζα επιθυμείτε».
Η εταιρεία παραδέχεται ότι τα χρήματα βγαίνουν στο Λουξεμβούργο και σπεύδει να καθησυχάσει τους ανησυχούντες πελάτες μέσω του ερωτηματολογίου με τις συχνές ερωτήσεις που δέχεται: «Φοροδιαφεύγω που στέλνω τα χρήματά μου μέσω των τερματικών σε χρηματοπιστωτικό ίδρυμα του Λουξεμβούργου και όχι σε εγχώρια τράπεζα; Οχι, φοροδιαφυγή υπάρχει μόνο σε περίπτωση που αποδέχεστε πληρωμή με κάρτα και δεν εκδώσετε παραστατικό. Εφόσον τα χρήματά σας είναι νόμιμα μπορείτε να τα έχετε και σε χρηματοπιστωτικό ίδρυμα του Λουξεμβούργου».
Για να ενισχύσει την αξιοπιστία της η εταιρεία αναρτά στο σάιτ της «την κοινοποίηση στην Τράπεζα της Ελλάδος», η οποία είναι η αρμόδια Αρχή για την αδειοδότηση και την εποπτεία για όλα τα ιδρύματα ηλεκτρονικού χρήματος.
Οι προϋποθέσεις για την παροχή άδειας ίδρυσης και λειτουργίας, καθώς και οι κανόνες εποπτείας που διέπουν τη λειτουργία αυτών των ιδρυμάτων, καθορίζονται από νόμο του 2011, με τον οποίο ενσωματώθηκαν διατάξεις Οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (2009).
Η Τράπεζα της Ελλάδος διαθέτει στον διαδικτυακό της χώρο τους πίνακες για όλα τα πιστωτικά ή χρηματοδοτικά ιδρύματα που παρέχουν τραπεζικές υπηρεσίες, περιλαμβανομένης της έκδοσης εγγυητικών επιστολών (παρ. 1, άρθρο 11 του ν. 4261/2014) με βάση το «κοινοτικό διαβατήριο», δηλαδή την ελευθερία εγκατάστασης που βασίζεται στην αμοιβαία αναγνώριση της εποπτείας, την οποία ασκεί κάθε κράτος-μέλος της Ε.Ε. με εναρμονισμένους κανόνες.
Στον σχετικό κατάλογο εμφανίζονται χωριστά τα ιδρύματα που έχουν λάβει άδεια λειτουργίας και εποπτεύονται από την Τράπεζα της Ελλάδος από εκείνα που εποπτεύονται από τις εποπτικές αρχές άλλων κρατών-μελών της Ε.Ε., όπου τα ιδρύματα αυτά έχουν την έδρα τους, καθώς και οι παρεχόμενες από αυτά υπηρεσίες.
Ανοίγοντας κάποιος τον σχετικό πίνακα, στον οποίο παραπέμπει η εταιρεία, διαπιστώνει ότι συμπεριλαμβάνεται στον «Πίνακα Ιδρυμάτων Ηλεκτρονικού Χρήματος, κατά χώρα προέλευσης, που γνωστοποίησαν την πρόθεση παροχής υπηρεσιών στην Ελλάδα» και όχι στον φάκελο με τα αδειοδοτημένα ιδρύματα.
Τι προβλέπεται
Σύμφωνα με τις πράξεις νομοθετικού περιεχομένου που έχουν εκδοθεί, αλλά και όπως επισημαίνουν στελέχη της Τράπεζας της Ελλάδας, στα οποία απευθύνθηκε για πληροφορίες η «Εφ.Συν.», τα ιδρύματα ηλεκτρονικού χρήματος εμπίπτουν απόλυτα στους περιορισμούς εκροής κεφαλαίων στο εξωτερικό.
Στη σχετική ΠΝΠ της 18ης Ιουλίου 2015 αναφέρεται ότι «η μεταφορά κεφαλαίων ή μετρητών στο εξωτερικό με κάθε τρόπο απαγορεύεται περιλαμβανομένης της εντολής μεταφοράς κεφαλαίων σε λογαριασμούς που τηρούνται σε πιστωτικά ιδρύματα που εδρεύουν και λειτουργούν στο εξωτερικό, καθώς και της μεταφοράς κεφαλαίων με τη χρήση πιστωτικών, προπληρωμένων και χρεωστικών καρτών για διασυνοριακές πληρωμές».
Η εν λόγω πράξη καταλαμβάνει όλα τα πιστωτικά ιδρύματα που λειτουργούν στην Ελλάδα με οποιαδήποτε μορφή, συμπεριλαμβανομένων και των ιδρυμάτων ηλεκτρονικού χρήματος, καθώς και τα υποκαταστήματα και τους αντιπροσώπους ιδρυμάτων πληρωμών και ιδρυμάτων ηλεκτρονικού χρήματος που εδρεύουν σε άλλα κράτη και λειτουργούν νόμιμα στην Ελλάδα.