Tae kwon Do

Μπουνιά-Μυαλό-Κλοτσιά

Μια δύναμη που δεν χτυπά τυφλά, αλλά υπακούει στο μυαλό και χαλιναγωγεί το ένστικτο. Αυτή είναι η «φύση» της πολεμικής τέχνης Ταε Κβο Ντο και ο πρώτος δάσκαλος του αθλήματος στην Ελλάδα, ο κορεάτης Αν Χεμ Κι, μας μιλά για τη φιλοσοφία του, την αγάπη του για την χώρα μας και τους έλληνες μαθητές του που, παρόλο που κάνουν πολύ χαβαλέ και είναι απείθαρχοι, τους έχει αδυναμία γιατί είναι έξυπνοι!

«Ντεν πειράζει που εσύ σταματήσει. Αρχίσει πάλι». Ο σαμπονίμ Αν Χεμ Κι με κοιτάζει με κατανόηση. Πατάω το τατάμι 3 χρόνια μετά την πρώτη επαφή μου με το τάε κβο ντο. Την ημέρα που γραφτήκαμε στη σχολή με την κολλητή μου γιορτάσαμε τη μεγάλη μας απόφαση με 4 φρέντο κι από 2 πάστες. Είχαμε χρόνο μπροστά μας να τα «κάψουμε», με μπουνιές, με κλοτσιές και με μυαλό! Ε, λοιπόν, δεν «κάηκαν» ποτέ… Τότε τι γυρεύω, τρία χρόνια μετά, στο τατάμι του Αθλητικού Συλλόγου Κηφισιάς; Οχι, δεν θέλω να «κάψω» τα… άκαφτα. Θέλω να γνωρίσω τον σαμπονίμ (δάσκαλο), μια ιστορική μορφή του αθλήματος.

Ο Αν Χεμ Κι – με τα 9 νταν παρακαλώ- πάνω από 20 χρόνια τώρα εκπαιδεύει από αστυνομικούς μέχρι νήπια κι από ΟΥΚάδες μέχρι φεμινίστριες σαν και του λόγου μου. Δίδαξε επί 15 χρόνια σκληροτράχηλους καταδρομείς, χωροφύλακες, αξιωματικούς της αστυνομίας, βατραχανθρώπους. Είναι τεχνικός αντιπρόεδρος της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας και τεχνικός σύμβουλος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Τάε Κβο Ντο. Και έχουν περάσει από τα χέρια του -μετριοπαθώς υπολογίζοντας- μερικές εκατοντάδες μαθητές.
«Απτσακι! Κόντοτσάκι! Μπαρό»! Οσο ο νεαρός προπονητής φωνάζει εντολές στα κορεάτικα και τα πιτσιρίκια εκτελούν, ο κύριος Αν με οδηγεί στο γραφείο του. Μέσα σε αυτόν τον πνιγμένο κύπελλα, μετάλλια και διακρίσεις χώρο, ξεχωρίζουν οι φωτογραφίες των πρώτων μαθητών του. Ο Γκραν Μάστερ ξεκίνησε τη διαδρομή που θα τον έφερνε από την Κορέα στην Ελλάδα στα μέσα της δεκαετίας του ’70. Ηταν 29 χρόνων. Τότε η κορεάτικη κυβέρνηση ήθελε να προωθήσει το άθλημα κι έτσι έστελνε εκπαιδευτές ανά τον κόσμο για να ιδρύσουν σχολές και να προσελκύσουν μαθητές. Πολύ σύντομα, το 1977, ο κύριος Αν πήρε εντολή να έρθει στην Αθήνα. Και δεν έφυγε έκτοτε ποτέ. Τα τελευταία 15 χρόνια είναι έλληνας πολίτης κι έχει μάλιστα βαφτιστεί Κωνσταντίνος. «Αγκαπώ Ελλάντα, κόσμο, καιρό, όλα. Παρόλο που μαθητές χαβαλέ, πολύ χαβαλέ». Παρόλο τον περίφημο εθνικό μας χαβαλέ και τον… περίφημο εθνικό μας τσαμπουκά (ή τη τζάμπα μαγκιά), ο μειλίχιος κύριος Αν το έβαλε σκοπό να διδάξει πειθαρχία στη σχολή που ίδρυσε στην Κηφισιά. «Προτιμώ έναν απείθαρχο αλλά έξυπνο Ελληνα, από έναν πειθαρχημένο βλάκα μιας άλλης φυλής. Γιατί η πειθαρχία διδάσκεται, η εξυπνάδα όχι». Κι από ό,τι φαίνεται τα κατάφερε καλά, αν κρίνω τουλάχιστον από την πίστη που του δείχνουν οι μαθητές του. Είκοσι χρόνια προπόνησης με τον ίδιο δάσκαλο δεν είναι λίγα κι ο κύριος Αν έχει μαθητές που δεν τον εγκατέλειψαν ποτέ, ούτε μια μέρα.

Ωστόσο, μπράβοι, πορτιέρηδες και λοιπά φυντάνια φρόντισαν με τον τρόπο τους να συκοφαντήσουν την πιο υψηλή έκφραση ίσως της ανθρώπινης δύναμης. Μιας δύναμης που δεν χτυπά τυφλά, αλλά υπακούει στο μυαλό και χαλιναγωγεί το ένστικτο. Εξακολουθούν να είναι παρεξηγημένες οι πολεμικές τέχνες στην Ελλάδα, αναρωτιέμαι. «Τάε Κβο Ντο σημαίνει Μπουνιά- Μυαλό- Κλωτσιά», εξηγεί ο Γκραν Μάστερ. «Τα παιδιά στις σχολές διδάσκονται αυτοπειθαρχία, φιλικότητα απέναντι στους ανθρώπους, στα ζώα, στην ίδια τους την πατρίδα».

Τώρα, εύλογα θα αναρωτηθείτε, πώς κολλάει η φιλικότητα και η πολεμική τέχνη, ειδικά όταν ένας μαθητής έχει τη γνώση ακόμα και να σκοτώσει; «Οταν διδάσκεσαι μία πολεμική τέχνη, γίνεσαι πιο εγκρατής γιατί ξέρεις ότι έχεις ένα όπλο στα χέρια σου κι ανά πάσα στιγμή μπορεί να προκαλέσεις κακό», μου λέει ο κύριος Αν. «Για να μην έρθεις σε αντιπαλότητα με κάποιον, πρέπει να κάνεις υπομονή και σε αυτά που σου λέει και σε αυτά που θέλεις να του πεις εσύ». Οπως καταλάβατε, αν ο δάσκαλος σε κάθε παιδαγωγική διαδικασία είναι μια φορά σημαντικός, στις πολεμικές τέχνες είναι χίλιες. Γιατί μια πολεμική τέχνη -εκτός από γυμναστική- είναι πάνω από όλα ένα παιδαγωγικό μέσο. Εχει σκοπό να αναπτύξει ισόρροπα κι αρμονικά τις διανοητικές, σωματικές και ψυχολογικές δυνάμεις των ατόμων και να τα εντάξει στο κοινωνικό σύνολο. Η ίδια η ονομασία ορισμένων πολεμικών τεχνών υποδηλώνει κάτι τέτοιο: τζούντο, τάεκβοντο, καράτε-ντο, όπου ντο σημαίνει ο δρόμος προς τη φώτιση και τάο είναι ο δρόμος προς την ένωση με το θείο, με το Ενα.

Οι πολεμικές τέχνες στην Ελλάδα ξεκίνησαν στα μέσα της δεκαετίας του ’60: τότε κανείς δεν ήξερε τι μάθαινε ή τι… δίδασκε ακριβώς. Ολα ήταν κάτω από τον τίτλο καράτε. Και κάποιοι πιο βαρεμένοι, που έβλεπαν ταινίες του Μπρους Λι, το έλεγαν και κουνγκ-φου. Ελάχιστοι άνθρωποι ασχολούνταν τότε με αυτό και οι περισσότεροι ήταν «μπουμπούκια»: άνθρωποι αμόρφωτοι, μπράβοι, οι «βλάκες» της γειτονιάς, τύποι γενικά που ήθελαν να μάθουν να δέρνουν.

Στη δεκαετία του ’70, το κλίμα αλλάζει κάπως: έρχονται στην Ελλάδα masters από διάφορες χώρες και για διάφορα αθλήματα, αρχίζει η μόδα του Μπρους Λι και εκδίδονται τα πρώτα εξειδικευμένα περιοδικά. Ομως η «μεγάλη αλλαγή» έγινε τη δεκαετία του ’80: τότε που η πολεμική τέχνη άρχισε να φεύγει από το πεζοδρόμιο και να συναντά τη φιλοσοφία. Λίγο το Καράτε Κιντ, λίγο η δύναμη της μόδας, όλο και περισσότερα παιδιά άρχισαν να ψάχνουν συστήματα και σχολές. Τότε έρχεται στην Κηφισιά και ο κύριος Αν. «Σήμερα ελάχιστοι είναι αυτοί που πλησιάζουν τις πολεμικές τέχνες για να μάθουν να χτυπάνε, γιατί ξέρουν ότι ο άλλος μπορεί να βγάλει ένα όπλο κι η πολεμική τέχνη δε θα βοηθήσει τόσο πολύ», καθησυχάζει ο κύριος Αν και έχει δίκιο. Κανένα από τα αγόρια και τα κορίτσια που εξασκούνται γύρω μας δεν δείχνει τσαμπουκαλεμένο. Από τα πιτσιρίκια των 4 χρόνων μέχρι τους 40άρηδες, οι άνθρωποι εδώ είναι ευγενείς και χαμηλών τόνων, απόλυτα συγκεντρωμένοι στην άσκησή τους.

Δεν ξέρω αν βρήκαν τον Ντο, το δρόμο δηλαδή. Δεν ξέρω καν αν συνειδητά τον ψάχνουν. Ομως σίγουρα, έστω κι ανεπίγνωστα, τα παιδιά αυτά κινούνται σε ένα αρχαίο μονοπάτι που οδηγεί στην ευγένεια και στην ανύψωση του πνεύματος, στη συμπόνια και την ταπεινοφροσύνη. Καθώς αποχαιρετώ τον δάσκαλό τους, μου έρχονται στο μυαλό τα λόγια ενός δασκάλου νίντζα: «όταν κάποιος απολαμβάνει να διδάσκει, έχοντας την καρδιά ενός μικρού παιδιού, τότε ο πολεμικός άνεμος θα χορεύει ανάμεσα στα ανοιξιάτικα λουλούδια». Καληνύχτα κύριε Αν.

To Tae kwon Do είναι παραδοσιακή πολεμική τέχνη της Κορέας, με ιστορία πάνω από 1300 χρόνια. Αρχικά ήταν μόνο τεχνικές λακτισμάτων. Ο εμφύλιος πόλεμος της Κορέας και το αντάρτικο των κομμουνιστών, ανάγκασαν τον τακτικό στρατό να αντιμετωπίσει τους αντάρτες με μεθόδους εναλλακτικές. Ετσι, ένας στρατηγός τελειοποίησε την τεχνική εισάγοντας και κινήσεις με τα χέρια. Tae σημαίνει «όλες οι τεχνικές που εφαρμόζονται με τα πόδια», Kwon «τεχνικές των χεριών», ενώ Do σημαίνει «δρόμος προς την ανύψωση».